Als je eenmaal een foto ziet van de Baai van Kotor, gemaakt van de oude ruïnes in de bergen erboven, kun je niet anders dan dromen van een bezoek aan deze plek. Kotor in Montenegro was al minstens twee jaar een fotografische droom voor Nico, maar het leek altijd zo’n lange reis vanuit Berlijn, omdat er geen goede vliegverbinding was.
Dit was tot het moment dat we besloten om onze oudejaarsavond door te brengen in Podgorica, dat op slechts 65 km rijden van Kotor ligt – we konden deze kans niet laten liggen.
Op de eerste dag van 2017 verlieten we Podgorica en gingen we op weg naar Kotor. Omdat er op1 januari minder bussen naar Kotor reden, namen we een taxi.
Het bleek een heel goed idee, want het weer was gewoon perfect en we hadden ongeveer 2 uur de tijd om het landschap met zijn donkergroene valleien en zwarte bergen (waar de naam “Montenegro” vandaan komt) te bewonderen.
Alleen een paar pluizige wolken lagen op de toppen, en het leek ons dat ze er moe uitzagen na het feest van gisteravond. Een paar keer steeg onze hartslag als de chauffeur 180 graden draaide en we de afgrond en de turquoise zee konden zien, al was het maar voor even.
Fjord van Zuid-Europa
Toen we Kotor bereikten, steeg onze bloeddruk nog meer van opwinding. Je kon de Adriatische Zee niet zien vanaf de kust. In dit deel van Montenegro gaat de zee diep het land en de bergen in, waardoor ria ontstaat – een ondergelopen rivierkloof, die eruitziet als een fjord – de Boka Kotorska in de taal die in deze regio wordt gesproken.
Het water was turquoise, wat in contrast stond met de overhangende kliffen – Orjen en Lovćen, die vanuit dit perspectief de baai leken af te sluiten. Achter ons staken de witte gebouwen van de stad af tegen de donkere bergen, die boven de kleine bleke gebouwen uittorenden.
In het warme licht van de ondergaande zon kon je het oude fort van Kotor zien; zo vredig en leeg op dit tijdstip.
Kattenstad
We lieten onze bagage uitgepakt achter in ons Airbnb appartement, pakten de camera, wat stukken pizza en gingen foto’s schieten voordat het nacht werd. Het was een goed begin van een nieuw jaar! Na een paar uur rondgelopen te hebben, ontdekten we dat Kotor ook ‘s nachts een hele bedoening is.
De hele grond in de stad was bedekt met witte kasseien die, als ze nat waren van de avondlucht, het licht op zo’n manier weerkaatsten dat het leek alsof de hele stad van marmer was gemaakt. In souvenirwinkels zagen we ansichtkaarten met “Kotor katten”. In het begin dachten we dat het door die stenen kwam (in het poetsmiddel worden kasseien “kattenstenen” genoemd), maar toen we naar beneden keken zagen we een heleboel katten in alle soorten, maten en kleuren met hun luide gemiauw door de straten rennen. Het was een echte kattenstad!
Kotor oude stad en Venetiaans fort als UNESCO Werelderfgoed
Kotor staat op de Werelderfgoedlijst van UNESCO – net als de oude stad Kotor en het Venetiaanse fort op de Sint-Jansheuvel. De oude stad zelf is klein (961 inwoners, volgens Wikipedia), maar je kunt er voortdurend de weg kwijtraken. Toch is er één ding waar je zeker van kunt zijn – als je denkt dat je verdwaald bent, kom je uiteindelijk altijd weer terug op het plein van de kathedraal van Sint Tryphon – de zetel van het rooms-katholieke bisdom.
De kathedraal werd gebouwd in 1166 en is een van de meest sierlijke gebouwen in Kotor uit de middeleeuwen. Het staat bijna in het midden van de stad en het is indrukwekkend om de witte muren te zien afsteken tegen de bergen erboven. Behalve van deze kathedraal hield Nico ook van de architectuur van de Zeepoort en de Rivierpoort van Kotor – delen van de vestingwerken van de stad die dateren uit de9e eeuw. Hij vond het zo mooi dat hij voor zonsopgang wakker werd om ze vast te leggen in het “blauwe uur”, als de stad nog slaapt.
Kotor bezoeken in de winter
De winter is een geschikte tijd om Kotor te bezoeken, omdat er dan niet al te veel mensen met cruiseschepen komen. We konden van de stad genieten zonder ons door de drukte te persen. Het was ook een goede gelegenheid voor Nico om foto’s te maken zonder mensen erop. Maar zodra we besloten om naar het Venetiaanse fort met uitzicht over de stad te klimmen, ontdekten we dat we niet de enige buitenlanders in de buurt waren, en het leek ons dat iedereen gewoon naar Kotor komt, de stad overslaat en naar het fort gaat.
Venetiaans fort op de Sint-Jansheuvel
We brachten bijna de hele dag door op de Sint-Jansheuvel, waar het fort ligt. We liepen op en neer, probeerden de perfecte compositie voor foto’s te vinden, waren de hele tijd buiten adem en verbaasden ons over het uitzicht op de stad met zijn rode daken aan onze voeten, het turquoise water van de baai en de gevaarlijk uitziende donkere bergen erboven.
Het fort van Kotor op de Sint-Jansheuvel verenigt de bouwstijlen van de Illyrische, Byzantijnse en Venetiaanse stijlen. Het fort werd in de6e eeuw gebouwd door keizer Justinianus I. De bouw werd echter voltooid in de Venetiaanse tijd, toen de stad onder Venetiaans bewind kwam. Tegenwoordig zijn de ruïnes van het fort de enige overblijfselen van zijn glorie, maar ze zijn nog steeds adembenemend, en niet alleen omdat je honderden steile trappen moet beklimmen om het volledig te kunnen zien. Het was ook een dosis adrenaline om daar gewoon naar toe te klimmen, want de trappen zijn niet overal even goed en soms was het uitzicht recht onder onze voeten.
Het avontuur van de vestingwerken van Kotor voordat de restauratie begint
De vestingwerken van Kotor werden ernstig verwoest door aardbevingen, waarvan de meest recente in 1969 plaatsvond. In hetzelfde jaar werden ze op de lijst van bedreigd werelderfgoed van UNESCO geplaatst. Hoewel de restauratie in 2003 plaatsvond, werd deze grotendeels in de stad gedaan. Het bovenste fort draagt nog steeds de sporen van de tijd, erosie en aardbevingen – dus als je er eenmaal bent, let dan goed op waar je loopt! In die ongerepte ruïnes vonden we echter een soort melancholische schoonheid. Dus uiteindelijk waren we erg blij om het zo wild te zien, voordat de restauratie het uiterlijk verandert.
Je kunt de geschiedenis van Kotor beschrijven, schrijven over hoe het eruit ziet, maar woorden zijn soms niet genoeg. Uiteindelijk, na het zien van de foto’s van Nico’s camera, gaf Daria het op om iets te schrijven dat het uitzicht op film kon evenaren. Het contrast van de kleuren van het water, de donkere bergen en de gebouwen in de stad waren uniek. Hoewel Kotor voor ons niet gemakkelijk te bereiken was, hadden we geen spijt van de moeite om er te komen en deze contrastrijke stad te zien.
